Summary
Ahmedî (815/1412-13) ile Behiştî (917/1511-12?)’nin İskendernâme’lerinin Şekil ve Muhteva Bakımından Karşılaştırılması
Türk edebiyatında bilinen ilk manzum İskender-nâme’-
nin sahibi olan Ahmedî, Firdevsî ve Nizâmî’nin eserlerini
örnek almakla beraber içerik bakımından onlardan farklı bir
eser ortaya koymayı başarmıştır. İskender-nâme türü içinde
özgün bir yere sahip olan eserin, kendinden sonra yazılan
eserlere öncülük ettiği bilinmektedir. Gerek ihtiva ettiği
konular gerekse üslup özellikleri bakımından farklılık arz
eden bu İskender-nâme’nin, Türk edebiyatında kendinden
sonra yazılan İskender-nâmeleri ne ölçüde etkilediği incelenmeye
değer bir konudur.
Bu sebeple çalışmada, Ahmedî’den yaklaşık bir asır sonra
eserini kaleme alan Behiştî Ahmed Sinan’ın İskendernâme’siyle
Ahmedî’nin İskender-nâme’si şekil ve muhteva
unsurları bakımından karşılaştırılmıştır. Türk edebiyatında
İskender-nâme geleneği hakkında bilgi verildikten sonra
her iki müellifin hayatları, eserleri ve edebî kişilikleri incelenmiş,
İskender-nâmelerde işlenen konular mukayeseli bir
şekilde ele alınmıştır. Özellikle bu değerlendirme esnasında
öne çıkan unsurlar vurgulanmaya çalışılmıştır. Ahmedî’nin,
kendinden sonra yazılan Behiştî’nin eserini şekil ve
içerik bakımında ne ölçüde etkilediği incelenmiştir. Ardından
tespit edilen benzerlikler ve farklılıklar sıralanmıştır.
Keywords
Ahmedî, Behiştî Ahmed Sinan, İskender-nâme, Karşılaştırma.