Summary
Hassân’ın Mihr ü Müşterî’sinin Yeni Bir Nüshası ve Bilinen Nüshaya Katkıları
Doğu edebiyatlarındaki klâsik aşk mesnevileri arasında Mihr ü Mâh ve Mihr ü Müşterî hikâyeleri önemli bir yer tutar. Gök cisimlerinin kişileştirilmesi veya isimlerinin insanlara ad olarak konması üzerine kurulu olan bu hikâyelerin kaynağı İran edebiyatıdır. Mihr ü Müşterî Celâyirliler dönemi şairlerinden Assâr-ı Tebrîzî (ö.784/1382)’nin eseridir. Konu bakımından farklı bir eser ortaya koyma isteğiyle kaleme alınmış olan bu mesnevi Türk Edebiyatında da ilgi görmüş ve eserin tercümeleri yapılmıştır.
İlk örnekleri 11-13. yüzyıllardan itibaren verilmeye başlanan mesnevî türünün önemli gelişme kaydettiği dönem II. Murad (1421-1451) dönemi olarak kabul edilir. Bu dönemde mesnevi türünde telif veya tercüme pek çok eser kaleme alınırken aşk mesnevilerinde daha çok tercüme eserler rağbet görmüştür. Mihr ü Müşterî tercümelerinin ilki olarak bilinen Hassân’ın eseri de bu dönemde yazılmış olup yine Farsçadan tercüme olan Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrîn’i ve Cemâlî’nin Hümâ vü Hümâyûn’u gibi II. Murad’a takdim edilmiştir. Eserin Fransa Milli Kütüphanesi’nde bir nüshasının bulunduğu bilinmekteydi. Bu makalede Bavyera Devlet Kütüphanesi yazmaları arasında tespit edilen yeni bir nüshasının tanıtımı yapılmış ve yeni nüshanın bilinen nüshaya katkıları üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda bilinen nüshanın tanıtımına ve yeni nüshanın eksiklerini tamamlayıcı özelliklerine de yer verilmiştir.
Keywords
Osmanlı Şiiri, Hassân, Assâr-ı Tebrîzî, Mihr ü Müşterî, mesnevi.