Summary
Divan Şairi ve Tarihçi Süheylî Ahmed ile Babası Hemdem Kethudâ Hakkında Arşiv Belgeleri
Divan şairi ve tarihçi olan Süheyli Ahmed b. Hemdem Kethuda'nın biyografisine katkıda bulunmak üzere Osmanlı arşiv belgeleri incelenmiş ve çeşitli belgeler tespit edilmiştir. Bu belgeler onun zeamet sahibi olduğunu ve hayatının önemli bir bölümünü çeşitli cephelerde geçirdiğini göstermektedir. Devlet adına çeşitli tahsilatlar yapmak, para taşımak, kale tamiri gibi resmi görevler yapmıştır. Bu hizmetlerde bulunma ve savaşlarda gösterdiği yararlıklar karşılığında terakkiler almış ayrıca Dergah-ı âlî müteferrikalığı görevi elde etmiştir. Daha sonra müteferrikalığı ilaveten Dergah-ı âlî çavuşluğu verilmiştir. Araştırmada babası Hemdem Kethuda ile ilgili bilgiler de elde edilmiştir. Hemdem Kethuda Şam yeniçeriler yayabaşılarından iken Şam eyaleti başta olmak üzere çeşitli yerlerin tahririnde görev almış, bunun sonucu olarak kendisine zeamet verilmiştir. Zaim olarak Hadım Cafer Paşa’nın ordusunda yer almış, daha sonra müteferrika olmuştur. Sonrasında Cafer Paşa’nın kapu kethudalığını yapmıştır. Süheylî ve babas,ı Cafer Paşa’nın maiyetinde olmak hasebiyle cephelerde birlikteydiler. Ancak Hemdem Çelebi h.1005 yılında 40-50 kişilik birliğiyle birlikte Mohaç Meydan Muharebesinde şehit olmuştur. Bu çalışmada her ikisinin de zaim olarak bulundukları savaşlar ve aldıkları görev ve terakkileri ihtiva edenleri ağırlıklı olmak üzere ulaşılabilen çeşitli belgeler ortaya konulmuştur. Süheyli'nin belgelerden oldukça hareketli bir gençlik devresi geçirmiş olduğu görülmektedir. Bunların incelenmesi eserlerinin daha sağlıklı tahlili ve değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır.
Keywords
Süheylî Ahmed b. Hemdem Kethuda, Biyografi, Edebiyat, Tarih, Arşiv Belgeleri