Summary
Taşlıcalı Yahya Bey’in “Şah u Gedâ” Mesnevisinde Çevresel ve Olgusal Boyutuyla Mekân Tasvirleri
XVI. yüzyıl şairlerinden Taşlıcalı Yahya Bey’in beş
mesnevisinden biri olan Şâh u Gedâ mesnevisi mahalli
özellikler taşıyan telif bir eser olma özelliği yanında mekân
tasvirleriyle de dikkat çekmektedir. Edebî eserlerde kahramanların
varlık bulduğu ve hikâyenin gerçeklik yönünü
sağlayan mekânlar, çevresel ve olgusal boyutuyla iki
bölümde incelenmektedir. Çevresel mekân tasvirleriyle
kahramanın varlık gösterdiği çevrenin tanıtılması, olgusal
mekân tasvirleriyle ise kahramanın içinde bulunduğu ruh
halinin gösterilmesi mümkündür. Şâh u Gedâ mesnevisinde
çevresel mekân tasvirleri ve mesnevinin başkahramanı
olan Gedâ’nın ruh halini yansıtmak amacıyla yapılmış
olgusal mekân tasvirleri yer almaktadır. Bu bağlamda Şâh
u Gedâ mesnevisinin çevresel ve olgusal mekân tasvirlerin
ele alındığı bu makalede özelde Şâh u Gedâ mesnevisi
genelde ise klasik Türk edebiyatı mesnevilerinde mekânın
tasviri ve ontololojik anlamda mekân-varlık ilişkisi incelenmektedir.
Keywords
Şâh u Gedâ, Yahya Bey, mesnevi, mekân, varlık.