Summary
Fehîm-i Kadîm’in Bahr-ı Tavîl’i
Bahr-ı tavîl, klasik Türk edebiyatında manzum-mensur
arasında kalan nazım şekillerinden biridir. Örneklerine az
rastlanan bu nazım şeklinde de diğer nazım şekillerinde olduğu
gibi klasik Türk edebiyatının kurallarına sadık kalınarak
çok farklı konular çeşitli mazmun, hayal ve ifade tarzlarıyla
dile getirilmiştir.
Edebiyatımızda Anadolu sahasında ilk örneğini XV.
yüzyılda Ahmet Paşa’nın yazdığı bu nazım şeklini, çeşitli
dönemlerde birçok şairin tercih ettiği bilinmektedir. Bunlardan
biri de XVII. yüzyılın önemli şairlerinden biri olan
Fehîm-i Kadîm’dir. Fehîm, hem şekil ve muhteva hem de
üslup bakımından diğerlerinden farklılık arz eden bu bahr-ı
tavîlinde; Arap, Arnavut, Ermeni, Rum, Yahudi, Tatar,
Türk, Acem ve kendi ağzından olmak üzere dokuz farklı dil
ve lehçeyi taklit ederek farklı bir tarz yakalamıştır. Ayrıca
şair bu şiirinde müstehcenliği ön plana alarak buna uygun
kelime ve cümleler kullanmıştır.
Bu çalışmada bahr-ı tavîller üzerinde genel bir değerlendirme
yapılmış, Fehîm-i Kadîm’in bahr-ı tavîlinin şekil ve
muhteva özellikleri üzerinde durularak bilinen tek nüshasından
hareketle transkribe edilmiş metnine yer verilmiştir.
Keywords
Klasik Türk edebiyatı, Fehîm-i Kadîm, bahr-ı tavîl.