Akhisarlı Nevâlî’nin Duânâme’si
(Nawali of Akhisar’s Duaname
)
|
Yazar
|
:
Muzaffer KILIÇ
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2022
|
|
Sayı |
:
29
|
|
Sayfa |
:
915-934
|
Özet
Asıl adı Nasuh olan Nevâlî, XVI. asrın âlim ve şairlerindendir. Saruhan sancağının Akhisar kazasında dünyaya gelen şair, medrese eğitiminin ardından başladığı müderrislik mesleğini uzun yıllar sürdürmüştür. Hayatının son dönemlerinde ise şehzade Mehmed’in (III. Mehmed) hocası olmuştur. Türkçe ve Farsça şiirler söyleyen şairin, birçok eseri bulunmaktadır. Bunlardan biri de bugüne kadar herhangi bir çalışmaya konu olmamış Duânâme'sidir. Duânâme’nin telif tarihi bilinmemekle beraber 1553’ten kısa bir süre sonra kaleme alındığı tahmin edilmektedir. Kânûnî Sultan Süleyman adına yazılan bu eserin bilinen tek nüshası, müellif hattı olup Ankara Milli Kütüphane A 9584 numarada yer almaktadır. Duânâme; mukaddime, duâ ve arz-ı hâl olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Mensur ve manzum olarak kaleme alınan eserde muhtelif nazım şekillerinde Türkçe, Farsça ve Arapça şiirler yer almaktadır. Eserdeki şiirler sanatlı bir dille, mensur kısımlar ise süslü nesir üslubuyla kaleme alınmıştır. Eserde sultanın eşiğinden başka bir sığınağı olmadığını söyleyen şair; sultanın cömertlik, adalet ve doğruluk gibi vasıflarından övgüyle bahsedip dualar ederek ondan ihsan ümit ettiğini ifade eder. Bu makalede öncelikle Nevâlî’nin hayatı ve eserleri hakkında kısa bilgi verilecek, akabinde Duânâme tanıtılarak nüshası bilgisi, muhtevası ve dil özellikleri değerlendirilecektir. Son olarak eserin metni transkripsiyonlu bir şekilde sunulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Akhisarlı Nevâlî, Duânâme, Kânûnî Sultan Süleyman, XVI. asır Türk Edebiyatı.
Abstract
Nawâlî, whose real name was Nasuh, was a scholar and poet of the 16th century. The poet, who was born in Akhisar accident of Saruhan sanjak, continued his profession as a muderris for many years after his madrasah education. In the last periods of his life, he became the teacher of Prince Mehmed (Mehmed III). The poet, who sings poems in Turkish and Persian, has many works. One of them is his Duânâme, which has not been the subject of any study so far. Although the date of Duânâme's composition is unknown, it is estimated to have been written shortly after 1553. The only known copy of this work, written in the name of Sultan Suleiman the Magnificent, is in the author's manuscript and can be found in the Ankara National Library, number A 9584. Duânâme consists of three parts: preface, prayer chapter and the petition chapter. Written in prose and verse, the work includes Turkish, Persian and Arabic poems in various verse forms. The poems in the work are written in an artistic language and the prose parts are written in an ornate prose style. In the work, the poet says that he has no other refuge but the sultan's threshold, praises the sultan's qualities such as generosity, justice and truthfulness, and expresses that he hopes for favors from him by praying. In this article, firstly, brief information about Nawâlî's life and works will be given, then the Duânâme will be introduced and its copy information, content and language features will be evaluated. Finally, the text of the work will be presented in a transcribed form.
Keywords
Nawâlî of Akhisar’s, Duânâme, Kânuni Sultan Suleiman.