Summary
Son Dönem Divan Şairlerinden Mehmed Bahâeddîn ve Bilinmeyen Bazı Şiirleri
İnsanoğlu, yazının icat edildiği ilk günden bugüne kendi yaşayış ve deneyimlerini, duygu ve düşüncelerini, hayallerini, tarihlerini paylaşmak ve sonraki nesillere de aktarmak için çeşitli yollara başvurmuştur. Bu anlamda Türk milleti oldukça zengin, birikimli ve birçok alanı ihata eden yazılı eserler oluşturmuştur. Bu eserler saray, konak, medrese, dergâh, câmi, mescid, mektep gibi çok farklı mekânlarda kimi zaman edebiyat ve sanat gayesiyle, kimi zaman da dinî bilgileri öğretmek maksadıyla okunmuş veya okutulmuştur. Türk edebiyatı tarihi göz önüne alındığında Mevlid, Muhammediye vb. türündeki dinî eserlerin, Ebâ Müslimnâme, Saltuknâme gibi dinî-destanî halk hikâyelerinin, sıbyan mekteplerinde okutulan manzum sözlüklerin ve bilhassa meşhur şairlerin şiirlerini mündemiç divanların ve mesnevîlerin bu tür amaçlar için okunduğunu/okutulduğunu ifade etmek yanlış olmasa gerektir.
Son yıllarda birçok araştırmacı tarafından kitap, tez, makale, bildiri vesilesiyle üzerinde çalışılan mecmualar birçoğu te’lif eser olmasa da sayıca fazla olan ve yazıldığı döneme ışık tutan eserlerdir. Günümüzde sayısı 600’e yaklaşan mecmualarla ilgili çalışmalar sayesinde hâlâ yeni bilgiler ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma vesilesiyle ele alınacak eser de Mehmed Bahâeddîn tarafından kaleme alınmış bir mecmuadır. Bu mecmuada bazı ilaç tarifleri, tasavvuf ve astronomi ile ilgili bazı bilgiler, hadîs-i şerîfler ve Mehmed Bahâeddîn’in henüz bilinmeyen birçok şiiri yer almaktadır.
Şahsî kütüphanemizde bulunan Mehmed Bahâeddîn’e ait mecmua bu yazı vesilesiyle tanıtılacaktır. Ardından müellifle ilgili ulaşılan bilgiler ve müellifin şiirlerinden aktarılacak örneklerle üslûbuna dair bazı tespitler yapılacaktır. Son olarak mecmuadaki bazı şiirlerin transkripsiyonlu metinleri aktarılacaktır.
Keywords
Divan şiiri, 19. yüzyıl, mecmua, Mehmed Bahâeddîn, Karahisâr-ı Şarkî.